نمایش خانگی
تاریخ فراموش شده سرزمین مادری
آثار هنری، فیلم‌ها و مجموعه‌های گونه تاریخی، در تلویزیون، نیروی دراماتیکی با توان زیبایی‌شناسی و صورت‌بخشی خلاق است. یک نیروی بزرگ رسانا و بیداری‌بخش علیه فراموشی تاریخ در جهت به‌یادآوردن رنج‌ها، ایستادگی‌ها و فرازونشیب‌هایی که بر سرزمین مادری‌مان رفته است؛ این هم عبرت است و هم فراتر از عبرت، معرفت نو برای ساختن آینده‌ای دیگر.
به گزارش دیده بان هنر و به نقل از جام جم آنلاین؛ فرض ما، باور به اهمیت نقل درست و نمایش واقع‌گرای تاریخ و پایبندی به حقیقت شخصیت و ماجرای تاریخی، برای تقرب به امر واقع و درس‌آموختن برای ساختن آینده است و فراموش‌نکردن درس تاریخ. درسی که به قیمت جان‌ها و زندگی‌ها و ستم‌کشی‌ها و شکیب‌ها و فاجعه‌ها و شکنجه‌ها و حماسه‌ها و ایستادگی‌ها به کف آمد و برای هیچ انسان خواهان عدالت و پیشرفت و رهایی از رنج‌های عقب‌ماندگی و ساختن سرزمین مادری‌اش، این موضوعی برای بی‌توجهی و ولنگاری فکری نیست، بلکه تکلیفی دارد که پروردگار هستی برای ضرورت بهبود حال و رشد فردی و اجتماعی به گردنش نهاده است. نمایش دراماتیک تاریخ درام خیالی نیست که به دلخواه شخصیت نیک را شرور نشان دهیم یا برعکس. یا در نشان‌دادن شخصیت‌ها ملاحظات متعصبانه قومی و هواداری قبیله‌ای را مقدم بداریم یا برعکس.
برای مسیر پیش‌روی انقلاب اسلامی تبدیل تاریخ به روایت واقع‌گرایانه، منصفانه بلکه حکیمانه، در داستان‌پردازی و نمایش برای عموم به‌صورت فیلم و سریال، امری مبرم است. این راهی جذاب برای تبدیل سینما و رسانه‌ملی به دانشگاه مردمی است. جایی که شناخت و علم ارزش دارد نه ملاحظات پوچ. باید شجاعانه نیک و بد تاریخی و جامعه خود را شناخت و به خود دروغ نگفت. رهبر عزیر و ولی‌فقیه حکیم، زمانی، از سستی روایت تاریخی‌مان به زبان فیلم و سریال گله کردند و درباره کشورهایی گفتند که تاریخ و پیشینه‌ای ندارند اما در سریال‌های صدقسمتی برای خود تاریخی مشعشع جهت هویت‌سازی و احراز وحدت ملی و پیوند محکم عمومی و دستامدهای جعلی علمی و فرهنگی دست‌وپا می‌کنند و کم‌کاری ما که یکی از سه تاریخ باستانی بزرگ و زنده جهان هستیم که هویت سرزمین کهن الهی و یکتاپرست خود را، چون مصر و عراق و سوریه، ازدست‌نداده‌ایم.
در زبان فارسی اسناد عظمت دانش‌دوستی و دستاوردهای ماندگار فرهنگی و علمی ایرانیان مسجل است، چنان‌که خاتم‌النبیین صلوات‌ا…علیه وآله آن را امضا کرده و مهر تایید زده و تصریح کرده‌اند. خلاصه همه این تمهیدات آن است که بگویم برای ما سریال‌سازی جذاب و دراماتیک در ژانر تاریخی در سطح ملی و حتی مخاطب منطقه‌ای و جهانی، امری حیاتی و بس فراتر از سرگرمی جذاب است. باید با کار پژوهشی سترگ مناسب تحقیقات برای سریال‌سازی به شیوه علمی و سازمان‌یافته به‌ویژه درباره تاریخ نفوذ مدرنیته و سیاست استعماری، از انقلاب مشروطه تا کودتا و مدرنیزاسیون پهلوی کار کرد. سریال‌ها خرده تاریخ می‌نمایند اما نیروی کلان درک درونی و شهودی مشاهدات ژرف تحولات و روان‌شناسی اجتماعی را نهفته دارند و روایت زنده و با جزئیات روحی از زندگی ما هستند. مسلما این روایت‌های مؤثر و بیدارگر با منافع بسیاری سازگار نیست. خود سلطه‌طلبان و قدرت‌هایی که از جهل ملت برای هویت‌زدایی سود می‌جویند. اذناب داخلی آنان، اقشار ممتاز اقتصادی و سیاسی اشرافیت جدید و نومانکلاتورا که آگاهی انقلابی مردم را مخل رانت‌خواری خود می‌یابند، این روایت دراماتیک از تاریخ در قالب سریال را مزاحم می‌دانند. روحیه فشل نولیبرالی غربگرا که آگاهی مردم را مانع بند و بست با اربابان می‌داند و متحجرانی که ابزار هزار فامیل بازمانده قجر و پهلوی و ریزه‌خواران خوانین سابق و بازماندگان لاحق و هردو گروه با روایت مستقل تاریخ زاویه دارند … .باید بر این موانع فائق آمد و ارزش سریال‌های قوی تاریخی، با ساختار محکم دراماتیک و فیلمنامه‌های استوار و صحیح را درک کرد و برای ساختن آنها و پخش منطقه‌ای‌شان ژرف‌ساخت‌های قوی و معتبر تأسیس نمود و برنامه و طرح علمی و سنجیده داشت. کار را سبک نگیریم.
برای مسیر پیش‌روی انقلاب اسلامی تبدیل تاریخ به روایت واقع‌گرایانه، منصفانه بلکه حکیمانه، در داستان‌پردازی و نمایش برای عموم به‌صورت فیلم و سریال، امری مبرم است. این راهی جذاب برای تبدیل سینما و رسانه‌ملی به دانشگاه مردمی است. جایی که شناخت و علم ارزش دارد نه ملاحظات پوچ. باید شجاعانه نیک و بد تاریخی و جامعه خود را شناخت و به خود دروغ نگفت. رهبر عزیر و ولی‌فقیه حکیم، زمانی، از سستی روایت تاریخی‌مان به زبان فیلم و سریال گله کردند و درباره کشورهایی گفتند که تاریخ و پیشینه‌ای ندارند اما در سریال‌های صدقسمتی برای خود تاریخی مشعشع جهت هویت‌سازی و احراز وحدت ملی و پیوند محکم عمومی و دستامدهای جعلی علمی و فرهنگی دست‌وپا می‌کنند و کم‌کاری ما که یکی از سه تاریخ باستانی بزرگ و زنده جهان هستیم که هویت سرزمین کهن الهی و یکتاپرست خود را، چون مصر و عراق و سوریه، ازدست‌نداده‌ایم.
در زبان فارسی اسناد عظمت دانش‌دوستی و دستاوردهای ماندگار فرهنگی و علمی ایرانیان مسجل است، چنان‌که خاتم‌النبیین صلوات‌ا…علیه وآله آن را امضا کرده و مهر تایید زده و تصریح کرده‌اند. خلاصه همه این تمهیدات آن است که بگویم برای ما سریال‌سازی جذاب و دراماتیک در ژانر تاریخی در سطح ملی و حتی مخاطب منطقه‌ای و جهانی، امری حیاتی و بس فراتر از سرگرمی جذاب است. باید با کار پژوهشی سترگ مناسب تحقیقات برای سریال‌سازی به شیوه علمی و سازمان‌یافته به‌ویژه درباره تاریخ نفوذ مدرنیته و سیاست استعماری، از انقلاب مشروطه تا کودتا و مدرنیزاسیون پهلوی کار کرد. سریال‌ها خرده تاریخ می‌نمایند اما نیروی کلان درک درونی و شهودی مشاهدات ژرف تحولات و روان‌شناسی اجتماعی را نهفته دارند و روایت زنده و با جزئیات روحی از زندگی ما هستند. مسلما این روایت‌های مؤثر و بیدارگر با منافع بسیاری سازگار نیست. خود سلطه‌طلبان و قدرت‌هایی که از جهل ملت برای هویت‌زدایی سود می‌جویند. اذناب داخلی آنان، اقشار ممتاز اقتصادی و سیاسی اشرافیت جدید و نومانکلاتورا که آگاهی انقلابی مردم را مخل رانت‌خواری خود می‌یابند، این روایت دراماتیک از تاریخ در قالب سریال را مزاحم می‌دانند. روحیه فشل نولیبرالی غربگرا که آگاهی مردم را مانع بند و بست با اربابان می‌داند و متحجرانی که ابزار هزار فامیل بازمانده قجر و پهلوی و ریزه‌خواران خوانین سابق و بازماندگان لاحق و هردو گروه با روایت مستقل تاریخ زاویه دارند … .باید بر این موانع فائق آمد و ارزش سریال‌های قوی تاریخی، با ساختار محکم دراماتیک و فیلمنامه‌های استوار و صحیح را درک کرد و برای ساختن آنها و پخش منطقه‌ای‌شان ژرف‌ساخت‌های قوی و معتبر تأسیس نمود و برنامه و طرح علمی و سنجیده داشت. کار را سبک نگیریم.
احمد میراحسان | نویسنده و پژوهشگر
گفتنی است سیدجمال سیدحاتمی کارگردانی دوم سریال را در کنار کمال تبریزی بر عهده داشته است.
