یادگارهایی از جشنواره فیلم فجر/ رخدادهای پیش بینی نشده جشنواره ۲۲ تا ۳۱

به گزارش دیده بان هنر و به نقل از ایرنا؛ فیلم های حاضر در این جشنواره آثاری متنوع و دارای سوژه های متفاوت و گوناگون و بعضا ملتهب بودند. فیلم هایی که برخی از آنها تا سال‌ها پس از نمایش در جشنواره نیز اجازه اکران عمومی پیدا نکردند. بر خلاف بسیاری از دوره ها، این بار تقریباً هیئت داوران کار چندان سختی برای قضاوت نداشتند. دو فیلم مطرح آن سال فیلم های خیلی دور خیلی نزدیک ساخته رضا میرکریمی و بید مجنون اثر مجید مجیدی بودند که از همان ابتدای جشنواره پیش‌بینی می‌شد رقابت اصلی برای کسب جوایز بین این دو فیلم باشد. هرچند فیلم کافه ترانزیت ساخته کامبوزیا پرتوی نیز جزو فیلم هایی بود که بسیار مورد توجه سینماگران و منتقدان قرار گرفته بود اما در نهایت این فیلم خیلی دور خیلی نزدیک بود که برنده جایزه سیمرغ بلورین بهترین فیلم شد و بید مجنون سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی را نصیب مجید مجیدی کرد.

پرویز پرستویی برای بازی در همین فیلم جایزه بهترین بازیگر نقش اول را گرفت و فرشته صدرعرفایی برای بازی در کافه ترانزیت برنده جایزه بهترین بازیگر نقش اول زن شد. سایر جوایز نیز تقریباً بین دو فیلم میر کریمی و مجیدی تقسیم شدند. اما مهمترین حاشیه این جشنواره باز هم به ابراهیم حاتمی کیا باز می گشت. این بار و پس از موج مرده، حاتمی کیا با فیلم به رنگ ارغوان در جشنواره حاضر شده بود که این فیلم چند روز قبل از اکران در جشنواره از سوی نهادهای امنیتی اجازه اکران پیدا نکرد و تا ۶ سال بعد نیز توقیف ماند. فیلم خواب تلخ ساخته محسن امیر یوسفی نیز هرچند در جشنواره اکران شد ، ۱۲ سال در توقیف ماند و البته در جشنواره نیز به توفیق چندانی دست نیافت. فیلم مستند بیدار شو آرزو ساخته کیانوش عیاری نیز که یک سال پس از زلزله بم و با تصاویر واقعی و بسیار تلخ از این حادثه روایت می کرد، هر چند جایزه ویژه هیئت داوران را گرفت اما نتوانست مجوز اکران عمومی بگیرد و سیزده سال بعد توانست بر پرده سینما دیده شود. در نهایت آخرین جشنواره دوران اصلاحات با کمترین هیجان و بیشترین حاشیه به کار خود پایان داد.

بیست و چهارمین دوره جشنواره فیلم فجر به دلیل نزدیکی با ایام ماه محرم زودتر از هر سال و از ۳۰ دی ماه تا دهم بهمن ماه برگزار شد. اولین جشنواره برگزار شده در دولت جدید، شرایطی نسبتاً متفاوت با سالهای قبل داشت. هرچند وزیر ارشاد و معاونت سینمایی تغییر کرده بودند اما دبیری جشنواره همچنان بر عهده علیرضا رضا داد مانده بود . فیلم های جشنواره از لحاظ کیفی به دو دسته تقسیم می شدند. فیلم هایی که کاملاً مورد توجه و تایید منتقدان و سینماگران قرار گرفته بودند و فیلم‌هایی که تماماً به نظر آنها بی ارزش و سخیف آمده بودند. از همان ابتدا میشد حدس زد که فیلم به نام پدر ساخته حاتمی کیا یکی از فیلم های مهم جشنواره است و تا زمانی که فیلم اصغر فرهادی اکران نشده بود کمتر کسی می توانست چنین رقیب جدی را برای او پیش‌بینی کند. چهارشنبه سوری که به اعتقاد بسیاری هنوز بهترین فیلم اصغر فرهادی است، پس از نمایش در جشنواره به رقیب جدی سایر فیلم ها بدل شد. هیات داوران هرچند سیمرغ بلورین بهترین فیلم را به فیلم حاتمی کیا اهدا کردند اما سعی کردند تا با دادن جایزه بهترین کارگردانی به اصغر فرهادی به نوعی تعادل را برقرار کنند. در بخش بهترین بازیگر نیز همین تقسیم جایزه صورت گرفت .جایزه بهترین بازیگر نقش اول مرد به پرویز پرستویی برای بازی در به نام پدر رسید و هدیه تهرانی برای بازی در چهارشنبه سوری سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن را گرفت.

سیمرغ بلورین بهترین فیلمنامه به یکی از فیلم های پر سر و صدای جشنواره یعنی کارگران مشغول کارند ساخته مانی حقیقی رسید که همچون فیلم قبلی این کارگردان توقیف شد و تا امروز نیز در توقیف مانده است. همچنین فیلم آفساید ساخته جعفر پناهی پس از اکران در جشنواره از سوی هیئت داوران نادیده گرفته شد و البته هرگز اکران هم نشد. این جشنواره با کمترین حاشیه و سر و صدا به کار خود پایان داد، هرچند در نهایت بسیاری معتقد بودند سیمرغ بلورین بهترین فیلم باید به چهارشنبه سوری میرسید همچنان که موفق شد سیمرغ بلورین فیلم منتخب تماشاگران را نیز از آن خود کند.

بیست و پنجمین جشنواره فیلم فجر یکی از پر سر و صدا ترین و پر حاشیه ترین جشنواره های سالهای اخیر محسوب می شد. این جشنواره که در بهمن سال ۸۵ برگزار گردید سرشار بود از آشفتگی در برنامه‌ریزی و ایرادات بسیار در برگزاری و اتفاقات عجیبی در این جشنواره افتاد که در گذشته سابقه نداشت . به عنوان مثال در هیچ کدام از جشنواره ها به فیلم مهمان جایزه تعلق نمی گرفت اما در این دوره به فیلم آخرین ملکه زمین جایزه اهدا شد. همچنین قانون جدیدی وضع شده بود که قرار بود در مراسم اختتامیه هیچ فردی جز خود برگزیده حق دریافت جایزه روی سن را نداشته باشد. هرچند همین قانون عجیب نیز به درستی رعایت نشد. در بحث داوری ها نیز صحبت ها و شائبه های زیادی مطرح بود. در کمال تعجب فیلم سنتوری ساخته داریوش مهرجویی و اخراجی ها ساخته مسعود ده‌نمکی که موفق شدند سیمرغ بلورین بهترین فیلم از نگاه تماشاگران را دریافت کنند، در میان برندگان جوایز اصلی جشنواره جایی نداشتند و سیمرغ بلورین بهترین فیلم به روز سوم اثر محمدحسین لطیفی رسید. برای نخستین بار در طول برگزاری جشنواره فجر سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی به صورت مشترک به محمدحسین لطیفی و امیر شهاب رضویان کارگردان فیلم مینای شهر خاموش اهدا شد. بهرام رادان که برای بازی در فیلم سنتوری دومین سیمرغ بلورین خود را گرفت هنگام دریافت این جایزه از بی توجهی و کم اعتنایی هیئت داوران به فیلم داریوش مهرجویی ابراز گلایه کرد. مسعود ده نمکی هم که برای گرفتن جایزه بهترین فیلم از نگاه تماشاگران به روی صحنه آمده بود اعتراض تند خود را نسبت به عملکرد هیئت داوران ابراز کرد. از سوی دیگر فیلم خون بازی ساخته رخشان بنی اعتماد نیز اگرچه قوانین جشنواره را نقض کرده و پیش از شروع جشنواره منتشر شده بود موفق شد جوایز نسبتاً زیادی را به خود اختصاص دهد. جایزه بهترین بازیگر زن به باران کوثری برای این فیلم و جوایزی مثل بهترین فیلمنامه و تدوین نیز به همین فیلم رسید. مراسم اختتامیه جشنواره چنان بی نظم برگزار شد و آن چنان ناهماهنگی در آن موج می زد که صدای اعتراض همه حتی مجری مراسم یعنی حسین پاکدل را هم درآورد و به این ترتیب جشنواره بیست و پنجم به عنوان یکی از پرحاشیه‌ترین جشنواره ها به پایان رسید.

حواشی جشنواره بیست و ششم اما چندین روز قبل از شروع جشنواره آغاز شد. جایی که هیئت انتخاب روی نام بسیاری از فیلم‌ها قلم قرمز کشید و همین باعث شد تا مشخص شود روند انتخاب فیلم‌ها بر اساس سلیقه مشخصی صورت گرفته است و همین امر منجر به بیانیه های اعتراض آمیز بسیاری از کارگردانان و تهیه کنندگانی شد که یا فیلم هایشان برای شرکت در جشنواره انتخاب نشده و یا با ممیزی های گسترده مواجه شده بودند. جشنواره بیست و ششم به اذعان بسیاری از سینماگران و علاقمندان، یکی از کم‌کیفیت‌ترین جشنواره ها بود که البته تلاش زیادی شد تا ضعف هایش کمتر به چشم بیاید. بسیاری از فیلم ها علیرغم اطلاع رسانی برای پخش ، اکران نشدند، فیلم‌هایی همچون خاک آشنا اثر بهمن فرمان آرا و صد سال به این سالها ساخته سامان مقدم کلاً از دور خارج شده و به دلایل امنیتی توقیف شدند.

فیلم هایی نظیر دایره زنگی، قرنطینه و سفر به سرزمین دور نیز به دلایل نامعلومی از برنامه نمایش خارج شدند. مراسم اختتامیه نیز با بی نظمی مطلق برگزار شد و البته بسیاری از دعوت شدگان حضور نداشتند و به جای ایشان، علاقمندان عادی سینما به نیت عکس گرفتن با ستاره ها در سالن حاضر بودند. یکی از نکات عجیب این جشنواره اعلام اسامی برگزیدگان آن بسیار زودتر از مراسم اختتامیه بود. این اسامی در تلویزیون اعلام شد و خبرگزاری ها نیز با هماهنگی روابط عمومی اسامی برندگان را قبل از اختتامیه بر روی سایت خود قرار دادند تا یکی از کم هیجان ترین مراسم های اختتامیه تاریخ جشنواره را شاهد باشیم. سیمرغ بلورین بهترین فیلم به ساخته سیدرضا میرکریمی با عنوان به همین سادگی رسید و جایزه بهترین کارگردانی برای فیلم آواز گنجشک ها به مجید مجیدی اهدا شد. بهنام بهزادی با فیلم تنها دوبار زندگی میکنیم و محمدعلی باشه آهنگر با فیلم فرزند خاک پدیده‌های این جشنواره بودند و توانستند از سوی منتقدان و سینماگران مورد توجه قرار بگیرند.

در یکی از بحث برانگیزترین انتخاب ها سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد به امین حیایی برای بازی در فیلم شب رسید، در حالی که بسیاری محمدرضا فروتن برای بازی در کنعان یا رضا ناجی برای حضور در آواز گنجشک ها را لایق این جایزه می‌دانستند

در یکی از بحث برانگیزترین انتخاب ها سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد به امین حیایی برای بازی در فیلم شب رسید، در حالی که بسیاری محمدرضا فروتن برای بازی در کنعان یا رضا ناجی برای حضور در آواز گنجشک ها را لایق این جایزه میدانستند. سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن به هنگامه قاضیانی بازیگر فیلم به همین سادگی رسید و مهتاب نصیرپور برای بازی در فیلم فرزند خاک جایزه بازیگر نقش مکمل زن را دریافت کرد. مهتاب نصیرپور هنگام دریافت جایزه خود با ناراحتی گفت این جایزه باعث شد چیزهایی به یادم بیاید که خوشایند نیست. من فراموش نمیکنم که بسیاری از همکاران من از شرکت در این جشنواره محروم شده اند و زحمت و تلاش آنها نادیده گرفته شده است.

فیلم کمدی همیشه پای یک زن درمیان است موفق شد سیمرغ بلورین بهترین فیلم از نگاه تماشاگران را به خود اختصاص دهد. محسن علی اکبری تهیه کننده این فیلم هنگام دریافت جایزه خود گفت: همکارانی که در جشنواره حضور نداشتند ناراحت نباشند. چون ما هم که حضور داشتیم فیلممان توسط هیئت داوران دیده نشد. این اعتراضات در حالی بود که محمدرضا جعفری جلوه به عنوان معاونت سینمایی و مجید شاه‌حسینی دبیر جشنواره، ترجیح دادند در مقابل همه این صحبت‌ها سکوت کنند. جالب اینجاست که محمدحسین صفار هرندی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز تنها در چند دقیقه پایانی مراسم اختتامیه جشنواره حاضر شد . به این ترتیب جشنواره بیست و ششم در حالی به کار خود پایان داد که از حیث بی نظمی و نارضایتی عمومی موفق شد رکوردی را به نام خود ثبت کند.

بیست و هفتمین جشنواره فیلم فجر در شرایطی آغاز شد که درباره الی ساخته اصغر فرهادی به عنوان یکی از مهم ترین آثار، تا روز های واپسین تکلیف نمایش و عدم نمایش آن روشن نبود. این فیلم به دلیل بازی گلشیفته فراهانی در یک فیلم آمریکایی و حضور بدون حجاب وی در مراسمی هالیوودی از فهرست فیلم های بخش مسابقه کنار گذاشته شده بود اما در نهایت با دخالت رییس جمهور اجازه نمایش دریافت کرده و البته موفق شد جایزه بهترین کارگردانی و بهترین فیلم از نگاه تماشاگران را نیز نصیب خود کند.

جشنواره بیست و هفتم برخلاف جشنواره های گذشته داوری های قابل اعتماد و کم حاشیه ای داشت و حضور سینماگرانی همچون مجید مجیدی، رسول صدرعاملی، ابراهیم حاتمی کیا و داوود رشیدی در هیئت داوران باعث شده بود که انتخاب‌های آنها در نهایت مورد تایید اکثریت منتقدان و سینماگران قرار گیرد. جدیدترین ساخته بهرام بیضایی با عنوان وقتی همه خوابیم، هرچند در میان نامزدهای نهایی بهترین فیلم بود اما فقط از سوی تماشاگران در بخش بین‌الملل به عنوان بهترین فیلم شناخته شد و مورد توجه هیئت داوران بخش مسابقه سینمای ایران قرار نگرفت و تنها موفق شد دو سیمرغ بلورین برای بهترین چهره پردازی و بهترین طراحی لباس و صحنه دریافت کند. فیلم دعوت متفاوت‌ترین ساخته ابراهیم حاتمی‌کیا نیز به دلیل حضور او در هیئت داوران از بخش مسابقه سینمای ایران کنار گذاشته شد. اما اختلاف نظر بزرگ این دوره در خصوص انتخاب بهترین فیلم بود.

جایی که انتخاب هیئت داوران فیلم تردید ساخته واروژ کریم مسیحی بود اما این فیلم در میان پنج انتخاب نخست تماشاگران نیز جایی نداشت. برای دومین بار در تاریخ جشنواره سیمرغ بلورین بهترین فیلم از نگاه تماشاگران به دو فیلم بی پولی ساخته حمید نعمت الله و درباره الی ساخته اصغر فرهادی رسید. جایزه بهترین بازیگر نقش اول مرد به شهاب حسینی برای بازی در فیلم سوپراستار رسید و سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن به لیلا حاتمی برای بازی در فیلم بی پولی اهدا شد. در نهایت آخرین جشنواره برگزار شده در دولت نهم نسبتاً آبرومند و با حاشیه های کمی به کار خود پایان داد.

جشنواره بیست و هشتم به دلیل هم مصادف شدن با ایام عزاداری های محرم و صفر، از پنجم تا پانزدهم بهمن برگزار شد . جشنواره ای که به دلیل التهابات سیاسی در آن سال با حواشی بسیاری همراه شده بود و اتفاقات عجیبی هم در آن افتاد. از جمله اینکه بسیاری از فیلم‌های توقیفی نظیر به رنگ ارغوان و آتشکار موفق شدند در این جشنواره حضور پیدا کنند . یکی دیگر از موارد عجیب این دوره، عدم اعلام نام اعضای هیئت داوران بود. موضوعی که باعث اعتراض بسیاری از سینماگران شد. کیومرث پوراحمد به عنوان یکی از این سینماگران با شنیدن این خبر اعلام کرد که چنین چیزی را باور نمی کند چون بخش مهمی از تشخص جشنواره ها به معرفی اعضای هیئت داوران آنها بستگی دارد و این تصمیم در تاریخ تمامی جشنواره های جهان بی سابقه است.

از سوی دیگر بسیاری از سینماگران مطرح همچون عباس کیارستمی، مینو فرشچی، فرهاد توحیدی و اصغر فرهادی داوری جشنواره را نپذیرفتند. حتی مسعود جعفری جوزانی نیز که در میان هیئت داوران بود حاضر نشد در مراسم اختتامیه حضور پیدا کند. رخشان بنی اعتماد هم از جشنواره به خاطر شرکت دادن فیلم مستند ش با عنوان حیاط خلوت خانه خورشید بدون اجازه وی شکایت کرد. همه این حواشی در مراسم اختتامیه به اوج خود رسید و میان خبرنگاران و حراست و برگزار کنندگان درگیری فیزیکی به وجود آمد.

هیئت داوران این دوره سعی کرده بود برای جلب رضایت عمومی تقریباً همه آثار را حداقل در یک بخش نامزد دریافت جایزه کند. در نهایت اکثر جوایز اصلی جشنواره به فیلم حاتمی کیا رسید. به رنگ ارغوان که پس از شش سال اکران شده بود موفق شد سیمرغ بهترین فیلم، بهترین کارگردانی و بهترین فیلم از نگاه تماشاگران را از آن خود کند. حاتمی کیا هنگام دریافت جشنواره جایزه خود در مراسم اختتامیه گفت: لطفاً به امثال ما اعتماد کنید. این حرف حاتمی‌کیا واکنش‌های بسیاری را به دنبال داشت و تعداد زیادی از سینماگران معتقد بودند شاید کمتر کسی به اندازه حاتمی کیا در این سینما مورد اعتماد بدنه حکومت قرار داشته است .

محسن تنابنده برای بازی در فیلم هفت دقیقه تا پاییز برنده جایزه بهترین بازیگر مرد شد و نگار جواهریان بخاطر بازی در طلا و مس، سیمرغ بلورین بهترین بازیگر زن این دوره را از آن خود کرد. از دیگر نکات عجیب این دوره ، اعلام برندگان جدید در برخی رشته ها، یک روز پس از برگزاری مراسم اختتامیه بود. سایت جشنواره برندگان سه رشته را دوباره اعلام کرد که اسامی جدید با افراد اعلام شده توسط علی معلم در مراسم اختتامیه تفاوت داشت. و به این ترتیب یکی از تجربیات استثنایی در تاریخ برگزاری جشنواره فیلم فجر اینگونه سپری شد.

بیست و نهمین جشنواره فیلم فجر در بهمن ماه سال ۸۹ برگزار شد. وزارت ارشاد سختگیری های خود در خصوص انتخاب فیلم های شرکت کننده در جشنواره را بسیار کاهش داده و همین باعث شده بود که تعداد فیلمهای حاضر در این جشنواره حدود دو برابر دوره گذشته باشد. جواد شمقدری به عنوان معاون سازمان سینمایی نقش پررنگی در این اتفاق داشت. اما دوره بیست و نهم از لحاظ داوری به یکی از ضعیف ترین دوره های جشنواره مشهور است . نخستین حاشیه داوری این دوره به انتخاب یک کارگردان ایرانی مقیم آمریکا به نام اسدالله نیک نژاد به عنوان عضو هیئت داوران بازمی‌گشت. نیک‌نژاد که پس از مهاجرت به آمریکا در صنعت سینما به عنوان تهیه کننده و مدیر تولید فیلم و سریال حضور داشته است، در زمان برگزاری جشنواره از سوی برخی رسانه ها به عنوان چهره فعال در زمینه ساخت محصولات پورنوگرافی معرفی شد. موضوعی که واقعیت نداشت اما باعث شد نیک نژاد چند روز قبل از شروع جشنواره در نامه ارسالی به دفتر جشنواره از حضور در این رویداد انصراف دهد.

یکی از حواشی پررنگ این جشنواره نیز به فیلم آخر حاتمی کیا مربوط میشد. حاتمی کیا که با فیلم متفاوت گزارش یک جشن در این دوره جشنواره حضور داشت، از سوی هیئت داوران نادیده گرفته شد و همین امر موجب اعتراض تند حاتمی کیا به جشنواره ، هیئت داوران و برگزار کنندگان آن گردید

آثار بسیار مهمی در این دوره حضور داشتند. از جدایی نادر از سیمین که برنده اولین اسکار تاریخ سینمای ایران بود تا فیلم هایی همچون جرم ساخته مسعود کیمیایی، آلزایمر ساخته احمدرضا معتمدی، ورود آقایان ممنوع اثر رامبد جوان، سعادت آباد اثر مازیار میری و خانه پدری ساخته کیانوش عیاری.

جدایی نادر از سیمین موفق شد جایزه بهترین کارگردانی و نیز سیمرغ بلورین بهترین فیلم از نگاه مردم را به دست آورد اما جایزه بهترین فیلم به اثر فرهادی نرسید و برخلاف انتظار این فیلم جرم بود که سیمرغ بلورین بهترین فیلم را از آن خود کرد. حامد بهداد نیز برای بازی در همین فیلم سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش مکمل مرد را گرفت. در حالیکه بسیاری معتقد بودند این جایزه می بایست به شهاب حسینی برای بازی در جدایی نادر از سیمین اهدا شود. سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد نیز به مهدی هاشمی برای بازی در دو فیلم آلزایمر و آقا یوسف تعلق گرفت.

بهترین بازیگر نقش اول زن نیز در حضور لیلا حاتمی و هانیه توسلی، به ویشکا آسایش برای بازی در ورود آقایان ممنوع رسید. سیمرغ بلورین بهترین فیلمنامه نیز به خانه پدری ساخته کیانوش عیاری اهدا شد. فیلمی که تا هفت سال بعد توقیف شد و نتوانست رنگ اکران به خود ببیند. یکی از حواشی پررنگ این جشنواره نیز به فیلم آخر حاتمی کیا مربوط میشد. حاتمی کیا که با فیلم متفاوت گزارش یک جشن در این دوره جشنواره حضور داشت، از سوی هیئت داوران نادیده گرفته شد و همین امر موجب اعتراض تند حاتمی کیا به جشنواره ، هیئت داوران و برگزار کنندگان آن گردید. حاتمی‌کیا معتقد بود همانطور که به رنگ ارغوان پس از شش سال موفق شد حقانیت خود را ثابت کند، گزارش یک جشن نیز به زودی باعث می شود اشتباه توقیف کنندگان آن مشخص شود. البته پیش‌بینی حاتمی‌کیا درست نبود و این فیلم هنوز پس از ۱۳سال اجازه اکران پیدا نکرده است.

جشنواره سی ام فیلم فجر در حالی آغاز شد که همه چیز در سینمای کشور تحت تاثیر تصمیم وزیر وقت ارشاد، سید محمد حسینی برای تعطیلی خانه سینما بود. به دنبال این تصمیم جمع زیادی از سینماگران نامه های اعتراضی منتشر کردند و ابراز داشتند که از حضور در جشنواره انصراف می دهند. اما هیچ کدام از این اقدامات باعث نشد تا تصمیم وزیر ارشاد لغو شود و به همین دلیل بسیاری از سینماگران و دست اندرکاران این هنر در مراسم افتتاحیه و اختتامیه حاضر نشدند. دبیری این دوره به محمد خزایی رسیده بود که تنها سابقه تهیه‌کنندگی فیلم را داشت و از این حیث شاید کم سابقه ترین دبیر جشنواره تا آن زمان محسوب می‌شد. مسئولیت برگزاری جشنواره نیز به موسسه رسانه‌های تصویری رسیده بود و دیگر خبری از بنیاد سینمایی فارابی به عنوان برگزارکننده جشنواره نبود. این جشنواره به دلیل تعطیلی خانه سینما حاشیه‌هایی پررنگ تر از متن داشت.

یکی از فیلم های پر حاشیه این جشنواره قلاده های طلا ساخته محمدعلی طالبی بود که تهیه کننده آن نیز محمد خزایی دبیر جشنواره بود. طبق اعلام قبلی قرار بود این فیلم در ساعت مشخصی در سینمای رسانه ها به نمایش دربیاید اما به دلیل فضای ملتهب سیاسی و شرایط خاصی که در میان اهالی هنر وجود آمده بود این فیلم در کاخ جشنواره به نمایش در نیامد. قبل از شروع جشنواره بسیاری از فیلمسازان سعی کردند تا در اعتراض به تعطیلی خانه سینما فیلم های خود را از جشنواره خارج کنند اما دفتر جشنواره اجازه چنین کاری به آن ها نداد.

از این رو بسیاری از آنها در مراسم اختتامیه و برای دریافت جایزه حاضر نشدند. افرادی مانند فرهاد اصلانی و علی مصفا از این گروه بودند. بهمن فرمان آرا هم در اعتراض به تعطیلی خانه سینما سیمرغ بلورین خود را که در جشنواره های قبلی گرفته بود بازگرداند. در این دوره هیچ اثری جایزه بهترین فیلم را دریافت نکرد اما سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی به پرویز شیخ طادی برای فیلم روزهای زندگی رسید. فرهاد اصلانی برنده سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد برای بازی در فیلم خرس شد و هنگامه قاضیانی نیز برای بازی در روزهای زندگی سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن را گرفت. یکی از نکات جالب توجه، انتخاب اکبر عبدی به عنوان بهترین بازیگر نقش دوم مرد در فیلم خوابم میاد بود که در آن نقش یک زن را بازی میکرد و همین موضوع باعث حاشیه های بسیاری نیز شد.

یکی دیگر از فیلم های پر استقبال این جشنواره فیلم بوسیدن روی ماه ساخته همایون اسعدیان بود که برخلاف بسیاری از پیش‌بینی‌ها تقریباً هیچ جایزه ای نگرفت و تنها موفق شد جایزه بهترین صدابرداری را از آن خود کند. سیمرغ بلورین بهترین فیلم از نگاه تماشاگران در حالی به فیلم برف روی کاج ها ساخته پیمان معادی رسید که این فیلم از سوی بسیاری از نهادها و تشکل‌ها فیلمی در ضدیت با بنیان های خانوادگی معرفی شده و بازتاب های منفی بسیاری در میان قشر مشخصی از افراد داشت. جایزه ویژه هیئت داوران نیز به نارنجی پوش یکی از ضعیف ترین آثار داریوش مهرجویی رسید . با وجود حواشی بسیار و مخالفت های گسترده، اما برگزاری نسبتاً منظم جشنواره در شرایط ملتهب سینما یک برگ برنده برای سازمان وقت سینمایی محسوب می‌شد که با وجود تعطیلی خانه سینما و جهت گیری شدید اهالی سینما بر علیه آن موفق شده بود جشنواره ای نسبتا آبرومند و کم سروصدا را برگزار کند.

جشنواره سی و یکم در بهمن ماه سال ۹۱ و در آخرین سال ریاست جمهوری محمود احمدی‌نژاد برگزار شد. جشنواره ای که با توجه به دنباله دار شدن اختلاف نظر شدید میان وزارت ارشاد و سازمان سینمایی با سینماگران به دلیل تعطیلی خانه سینما ، پیش‌بینی می‌شد جشنواره ای ضعیف باشد. اما بر خلاف پیش‌بینی‌ها سطح کیفی آثار این دوره بالا بود و بسیاری از کارگردان ها و فیلمساز های مطرح در این جشنواره شرکت کرده بودند. در این دوره نیز دبیری جشنواره به فردی جوان به نام محمدرضا عباسیان رسید و او نیز سعی کرد با تغییراتی همچون اضافه کردن فرش قرمز و مراسم فوتوکال به جشنواره تاثیر خود را نشان دهد. در نهایت و در میان تعداد زیادی از فیلمهای مهم و تحسین شده ، جایزه بهترین فیلم به استرداد ساخته علی غفاری رسید. فیلمی با موضوعی سیاسی تاریخی که در اکثر رشته ها نامزد شد و حمید فرخ نژاد نیز برای بازی در همین فیلم برنده جایزه بهترین بازیگر نقش اول مرد گردید. پرویز شهبازی سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی را برای فیلم دربند دریافت کرد و پگاه آهنگرانی نیز به دلیل بازی در همین فیلم برنده جایزه بهترین بازیگر نقش مکمل زن شد.

این در حالی بود که هانیه توسلی برای بازی در نخستین ساخته سینمایی بهروز شعیبی یعنی دهلیز جایزه بهترین بازیگر نقش اصلی زن را از آن خود کرده بود. بهنام بهزادی که قبلاً با فیلم تحسین‌شده تنها دوبار زندگی میکنیم در جشنواره حضور داشت این بار سیمرغ بلورین بهترین فیلمنامه را برای فیلم قاعده تصادف دریافت کرد و رامبدجوان هم تنها سیمرغ خود را به دلیل بازی در نقش مکمل فیلم گناهکاران گرفت. اما دو فیلم پر حاشیه این جشنواره یعنی هیس دخترها فریاد نمیزنند ساخته پوران درخشنده و حوض نقاشی ساخته مازیار میری به صورت مشترک برنده جایزه بهترین فیلم از نگاه تماشاگران شدند.از سوی دیگر جشنواره سی و یکم توانست یک پدیده به سینمای ایران معرفی کند .

حضور محمدحسین مهدویان که با فیلم دفاع مقدسی آخرین روزهای زمستان در بخش مستند جشنواره حضور داشت نوید ظهور یک فیلمساز مستعد را به سینمای ایران می داد. فیلمسازی که در سال‌های بعد نشان داد خوش‌بینی نسبت به کار او بی دلیل نبوده است. یکی از فیلم های پر سر و صدای جشنواره نیز فیلم چه خوبه که برگشتی ساخته داریوش مهرجویی بود که به شدت مورد نارضایتی منتقدان و اهالی سینما قرار گرفت و با وجود کسوت مهرجویی انتقادهای بسیار تندی نسبت به آن صورت گرفت.

آسمان زرد کم عمق ساخته بهرام توکلی، فرزند چهارم ساخته وحید موسائیان و کلاس هنرپیشگی اثر علیرضا داوودنژاد از جمله فیلم هایی بودند که علیرغم آن که از سوی منتقدان مورد توجه قرار گرفتند، از طرف هیئت داوران شایسته دریافت جایزه تشخیص داده نشدند. در نهایت سی و یکمین دوره نیز با حاشیه‌هایی کمتر از جشنواره های یکی دو سال قبل توانست به کار خود پایان دهد و هیئت داوران تا حدودی توانست رضایت اهالی سینما را جلب کند . حالا همه منتظر بودند تا سال آینده و با تغییر دولت، هم تکلیف تعطیلی خانه سینما روشن شود و هم از جشنواره جدید با سیاست های نوین رونمایی گردد.