ساخت آثار تصویری با موضوعات مذهبی که با عقاید مردم به صورت مستقیم در ارتباط است و حساسیت‌های بسیاری هم در حیطه صحت و روایت درست در مورد آنها وجود دارد، بسیاری از تولیدکنندگان را برای رفتن به سمت این گونه تولیدی منع می‌کند، اما هستند کارگردانانی که به دلیل احساس دین و یا علاقه شخصی، پا در این گود سخت گذارده و آثار ماندگاری را هم خلق کرده‌اند.
به گزارش دیده بان هنر و به نقل از ایرنا؛ سینما به عنوان هنر هفتم و تلویزیون به عنوان عمومی ترین رسانه جمعی نقش بسزایی در فراگیری و اشاعه هرگونه محتوای مد نظر به جامعه دارد؛ اثرگذاری و مرجعیت مراجعه این دو رسانه نسبت به برخی از زبان های انتقال پیام بویژه در عرصه هنر، در زمینه تاریخی و مذهبی نیز بسیار اثرگذار بوده به نحوی که آثار تولیدی در مورد ائمه و تاریخ اسلام از جمله در رده پربازدیدترین ها و مورد استقبال ترین های آثار سینمایی و تلویزیونی قرار گرفته است.
ساخت سریال هایی با موضوعات مذهبی که با عقاید مردم به صورت مستقیم در ارتباط است و حساسیت های بسیاری هم در حیطه صحت و روایت درست در مورد آنها وجود دارد، بسیاری از تولیدکنندگان را برای رفتن به سمت این ژانر تولیدی منع می کند، اما هستند کارگردانانی که به دلیل احساس دین و یا علاقه شخصی پا در این گود سخت گذارده و آثار ماندگاری را هم خلق کرده اند که در زیر به چند نمونه آنها اشاره می کنیم.
سریال امام علی (ع)
مجموعه تلویزیونی امام علی (ع) را شاد بتوان یکی از قدرترین آثار تصویری در حوزه دینی و مذهبی برشمرد که مورد استقبال عامه مردم قرار گرفت.
سریال تاریخی امام علی(ع) اولین سریال تاریخی مذهبی است که پس از وقوع انقلاب اسلامی تولید شد. این سریال در زمان ریاست علی لاریجانی به داوود میرباقری پیشنهاد و از او خواسته شد که آن را بسازد. نام اولیه آن «خاری در گلو» و در حد یک تله‌تئاتر بود. طرح اولیه نعل به نعل تاریخ طبری پیش رفته بود و همین باعث شد تا محمد بیک زاده تهیه کننده سریال ترجیخ بدهد کار را بر «الامام علی بن ابیطالب» نوشته عبدالفتاح عبدالمقصود که یک تاریخ‌دان مصری است، پیش ببرد.
این اثر در ۲۱ آبان ماه سال ۱۳۷۰ کلید خورد. سریال با حضور ۱۵۰ بازیگر اصلی و بیش از ۵ هزار هنرور از نیروهای ارتش مقابل دوربین رفت و کار تولید آن ۵ سال به طول انجامید.
اولین دکور تاریخی زمان اسلام در شهرک سینمایی غزالی برای این سریال ساخته شد. این دکورها که اول شهر مدینه آن ساخته شد، با بهترین متریال ساختمان سازی ساخته شدند و به دلیل ماندگاری و کیفیت بالا بعدها هم به عنوان لوکیشن اصلی اغلب پروژه‌های مذهبی استفاده شدند.
بسیاری از چهره‌های تاریخی را هم برای اولین بار در این سریال دیدیم. چهره اشخاصی مثل یزید، معاویه، عمروعاص، ابن ملجم، طلحه و زبیر و … که شاید قدیمی ترها در تعزیه دیده بودند و ما فقط در کتاب‌ها خوانده بودیم برایمان دیدنی شد.
جالب است که کل سریال امام علی(ع) به عنوان اولین سریال تاریخ اسلام ایران در ۱۷ قسمت ساخته شده است هرچند که تعداد قسمت های آن بیشتر به نظر می آید و پس از آن سریال هایی در این سطح با تعداد قسمت های بیشتر تولید شدند.
سریال در زمان خود با بودجه ۲۷ میلیون تومانی ساخته شد. این رقم در سالهای آغازین دهه هفتاد رقم خیلی بالایی به حساب نمی آمد.
شاید خیلی ها ندانند که مرحوم حسین پناهی در نگارش فیلمنامه سریال امام علی(ع) میرباقری را همراهی کرده است. حضور او که یک نویسنده و پژوهشگر بود، در کنار میرباقری منجر به خلق دیالوگ هایی شد که بیشتر شبیه به شعر بودند و همچنان از دلایل ماندگاری سریال به شمار می روند.
داوود میرباقری، نویسنده و کارگردان این سریال که آن زمان جوانی ۳۳ ساله بود با کمک و دستیاری سیروس مقدم، علیرضا افخمی، فرید سجادی حسینی و محمدرضا شریفی نیا و با تعداد قابل توجهی از بازیگران کارکشته و جوان، این پروژه را جلوی دوربین ۳۵ میلی متری برد. سریالی به تمام معنا فاخر که مسیر را برای ساخت سریال های تاریخ اسلام هموار کرد.
سریال امام علی از نظر تعداد اموات هم رکورددار است و بازیگران مشهور بسیاری را می‌توان نام برد که در آن هنرنمایی کردندسریال امام علی از نظر تعداد اموات هم رکورددار است و بازیگران مشهور بسیاری را می‌توان نام برد که در آن هنرنمایی کردند البته در این سریال، چهره‌های زیادی هم به ما معرفی شدند. از فرهاد اصلانی و ویشکا آسایش گرفته تا محمدرضا شریفی نیا و پرویز پرستویی که با این سریال دیده شدند.
تهیه کننده سریال درباره انتخاب محمدرضا شریفی‌نیا گفته است: او هم حین کار انتخاب شد. ایشان به‌عنوان عکاس وارد کار شد، کسی فکر بازیگرشدن ایشان را نداشت. سر شخصیت ولید که خاص بود و در تاریخ هم همین مقدار خاص است، گیر کردیم. شوخی‌هایی که رضا در جمعیت داشت و ارتباطی که با دوستان داشت، ناگهان خود ولید را دیدیم، خیلی اتفاقی ایشان انتخاب شد. انتخاب اول ما صدرا حجازی بود، بعد از آن اکبر عبدی بحث شد و بعد از آن وقتی مسئله رضا پیش آمد، دریافتیم شخصیت همان ولید را دارد و احتیاج نیست بازی کند و خودش باشد، بهتر است.
موسیقی تیتراژ امام علی(ع) تا چند قسمت اول، آوازی نداشت اما ناگهان از قسمت‌های میانه سریال، آوازی عربی با لهجه ایرانی شنیده شد: «کل صبح وکل اشراق ایا / تبک عینی به دمع مشتاق ایا». صدیق تعریف که اسمی عجیب داشت وکمتر شناخته شده بود، پنج بیت می‌خواند که سه بیتش عربی بود و دو بیتش فارسی و این دو بیت فارسی، ترجمه دو بیت آخرعربی بود.
از این سریال نسخه سینمایی نیز تهیه شد و عوامل پشت صحنه آن نیز همگی از شاخص‌ترین چهره‌های حرفه خود بودند. از جمله آهنگسازی سریال با فرهاد فخرالدینی، تدوین با مهرزاد مینویی و تصویربرداری با مازیار پرتو بود و طراحی گریم درخشان عبدالله اسکندری در این سریال که اولین بار سال ۷۵ از شبکه یک روی آنتن رفت، هنوز در یادها مانده است.
یوسف پیامیر
یوسف پیامبر مجموعهٔ تلویزیونی ایرانی بر پایهٔ داستان زندگی یوسف مطابق با روایت قرآن و منابع اسلامی، به نویسندگی و کارگردانی فرج‌الله سلحشور است که در ۴۵ قسمت از ۷ تیر ۱۳۸۷ تا ۱۱ اردیبهشت ۱۳۸۸ از شبکه یک سیما پخش شد
ساخت مجموعه در تیر ۱۳۸۲ برای ۴۰ قسمت آغاز شد و در فروردین ۱۳۸۶ به پایان رسید
نوشتن فیلمنامهٔ یوسف پیامبر بر عهدهٔ سلحشور بود و آن را تا سال ۱۳۸۲ به پایان رساند. ساخت مجموعه در تیر ۱۳۸۲ برای ۴۰ قسمت آغاز شد اما به دلیل عدم تأمین بودجه به تعویق افتاد، فیلمبرداری یوسف پیامبر در فروردین ۱۳۸۶ به پایان رسید.
داستان این سریال از این قرار است که زمانی که یعقوب، مردمان بنی‌اسرائیل را به یکتاپرستی خوانده و از پرستش خدایان مختلف انذار می‌دهد؛ خدا، پیامبر بعدی را در نسل او قرار داده و یوسف را به وی عطا می‌کند که چهره زیبایی دارد. یوسف در کودکی رؤیایی می‌بیند که در آن خورشید، ماه و ۱۱ ستاره برای او به سجده می‌افتند. یعقوب که این رؤیا را می‌شنود به او توصیه می‌کند تا آن را از برادران خود پنهان کند…
در این سریال ۵۶ بازیگر اصلی و بیش از ۱۵۰ بازیگر فرعی به ایفای نقش پرداختند. مصطفی زمانی، محمود پاک‌نیت، کتایون ریاحی، جعفر دهقان و عباس امیری از جمله بازیگران این مجموعه هستند.
کشورهای تاجیکستان، پاکستان، افغانستان ترکیه، شبکه‌های بین‌المللی ایران الکوثر (دوبلهٔ عربی)، آی فیلم (سه زبانه: عربی و فارسی و انگلیسی) و جام جم (زیرنویس انگلیسی) نیز اقدام به پخش یوسف پیامبر کردند. به گفته سازمان صدا و سیما این سریال در ۶۰ کشور جهان بیننده داشته‌است.
رستاخیز
سال ۸۱ بود که اولین خبرها درباره ساخت فیلمی با موضوع عاشورا توسط احمدرضا درویش در میان رسانه ها مطرح شد. خبری که حکایت از پروژه عظیم برای سینمای ایران داشت. مطابق پیش بینی ها کار تحقیقات و پژوهش فیلم به درازا کشید و نهایتاً کارگردان فیلم پس از زمانی نزدیک به ۷ سال پژوهش کار فیلمنامه نویسی و پیش تولید را تمام و فیلمبرداری همزمان با اربعین سال ۸۹ آغاز شد.
رستاخیز در ۲ دی ۱۳۹۲ در سینما فرهنگ با حضور برخی اعضای دولت اکران خصوصی شد و در ۱۶ بهمن ۱۳۹۲ در کاخ جشنوارهٔ فجر همزمان با برگزاری سی و دومین دوره جشنواره فیلم فجر به نمایش درآمدفیلم پس از چهار سال فیلمبرداری و طی مراحل فنی بالاخره در سی و دومین دوره جشنواره فیلم فجر در ۱۱ بخش، نامزد دریافت سیمرغ بلورین شد و در نهایت در ۸ بخش از جمله بهترین فیلم و بهترین کارگردانی برنده سیمرغ بلورین دریافت کرد.
این فیلم در ۲ دی ۱۳۹۲ در سینما فرهنگ با حضور برخی اعضای دولت اکران خصوصی شد و در ۱۶ بهمن ۱۳۹۲ در کاخ جشنوارهٔ فجر همزمان با برگزاری سی و دومین دوره جشنواره فیلم فجر به نمایش درآمد و با تایید برخی مراجع قم توانست چهرهٔ حضرت ابوالفضل عباس را با بازی بهادر زمانی نشان دهد.
با این وجود علاوه بر استقبال از این اثر با برخی اعتراضات همچون تحریف تاریخ و یا هتک حرمت به ائمه معصومین رو به رو شد این مسائل صدور مجور اکران فیلم را هربار به تاخیر می انداخت. اعتراضات هر بار صدور پروانه نمایش فیلم را در جلسه شورای صدور پروانه نمایش به هفته و ماه دیگر موکول می کرد، اما سرانجام در شهریورماه سال گذشته اعلام شد که این فیلم با تغییراتی در بخش هایی مجوز اکران گرفت.
به تصویر کشیدن چهره حضرت علی اکبر(س)، روایت داستان عشق بکیر پسر حُر، ریختن خون حضرت علی اصغر(س) بر زمین و مکانی که حربن یزید ریاحی همراه با سپاهیانش پشت سر امام حسین (ع) اقامه نماز می کنند، بوده است که در نسخه نهایی تمامی این اشکالات از مهمترین ایرادات به این فیلم بود.
در خلاصه داستان فیلم آمده است؛ بعد از مرگ معاویه پسر ابوسفیان، یزید بن معاویه خود را خلیفه مسلمین می خواند و به فرماندار مدینه نامه می نویسد که از حسین بن علی بیعت بستاند. بکیر بن حر که به عنوان پیک مخصوص دربار یزید بن معاویه برگزیده شده است مأمور رساندن نامه یزید بن معاویه به مدینه می گردد. او که جوانی چابک و پرانرژی است و در تکاپوی حقیقت است در مدینه متوجه می شود که حامل نامه ای است که در آن به کشتن امام حسین (ع ) فرمان داده شده است.
بکیر در مکه با اندیشه ها و خط فکری امام حسین (ع ) آشنا می شود. مردم کوفه با فرستادن نامه های بسیار زیاد، حسین بن علی را به کوفه دعوت کرده اند تا در قیام بر ضد یزید پسر معاویه، آنها را یاری کنند. حر ابن یزید ریاحی، به همراه بکیر و دو هزار سوار از سوی عبیداله بن زیاد مأمور می شوند به سمت کاروان امام حسین (ع ) که به سمت کوفه در حرکت هستند بروند. کاروان امام حسین (ع ) در شماری اندک، در کربلا به محاصره هزاران نفر از لشکریان یزید درمی آیند.
روز واقعه
بیضایی فیلمنامهٔ روز واقعه را سال ۱۳۶۱ نوشت و چاپ شد روز واقعه فیلمی ایرانی در ژانر تاریخی و با موضوع اسلام به کارگردانی شهرام اسدی و تهیه‌کنندگی مرتضی شایسته است که در سال ۱۳۷۳ ساخته شده‌است. این فیلم توانست در سیزدهمین دوره جشنواره فیلم فجر، سیمرغ بلورین بهترین فیلم را دریافت کند.
بیضایی فیلمنامهٔ روز واقعه را سال ۱۳۶۱ نوشت و در سال ۱۳۶۳ در انتشارات ابتکار چاپ کرد. این کتاب بعداً در انتشارات روشنگران چاپ شد.
خلاصهٔ داستان: عبدالله جوانی مسیحی است که تازه به اسلام روی آورده و دل در گرو عشق راحله دختر زید دارد. وی در جریان عروسی با راحله ندایی می‌شنود که او را به یاری فرا می‌خواند، عبدالله بیابان به بیابان، واحه به واحه به سمت کربلا می‌تازد و هنگام عصر عاشورا به آنجا می‌رسد و در آن زمان «حقیقت» را بر سر نیزه می‌بیند…
بازیگران روز واقعه را علیرضا شجاع‌نوری، عزت‌الله انتظامی، جمشید مشایخی، مهدی فتحی، محمدعلی کشاورز، سعید نیکپور، عنایت‌الله بخشی، حسین پناهی، ژاله علو، حمیده خیرآبادی، لادن مستوفی و … تشکیل می دهند.
مختارنامه
مختارنامه، یک مجموعهٔ تلویزیونی، پیرامون زندگی و قیام مختار ثقفی به کارگردانی داوود میرباقری است. این سریال به داستان مختار ثقفی، با کنیهٔ ابواسحاق، و چگونگی قیام او که پس از حادثهٔ عاشورا به خون‌خواهیِ حسین بن علی برمی‌خیزد، می‌پردازد. این سریال در ۴۰ قسمت ۶۰ دقیقه‌ای در سال ۱۳۸۹ از شبکه اول سیما پخش شد.
فیلمبرداری سریال مختارنامه از فروردین ۱٣٨٣ آغاز شد و در تیر ۱۳۸٨ به پایان رسید. فیلمبرداری این مجموعه در تهران، قزوین، تاکستان، ورامین، آبادان، شوشتر، شهریار، آران و بیدگل، اسلامشهر، زاویه، کویر سفیدشهر و شاهرود انجام شده‌است.
تیتراژ مختارنامه را اکبر سلطانعلی (بازیگر نقش رستم، غلام شمر) خوانده و همنوایی لالایی صدیقه بحرانی، نوحه‌خوان بوشهری را به همراه داردهمچنین سکانس‌های عاشورای این سریال در بیابان‌های روستای طرود، در نزدیکی شهرستان شاهرود فیلمبرداری شده‌است. این سریال دارای حدود ۷۰۰ سکانس است که ۱۰۰ سکانس آن مربوط به ۵ جنگ بزرگ این سریال هستند.
داستان این مجموعهٔ تلویزیونی از زخمی‌شدن امام حسن (ع) و رفتن وی به مدائن که حاکم آن سعد بن مسعود ثقفی، عموی مختار است شروع میشود. مختار از طرف عمویش فرا خوانده میشود تا از حسن بن علی محافظت کند. بعد از مسموم و کشته شدن امام حسن مجتبی توسط همسرش جعده در ادامه، داستان به وقایع سال ۶۰ هجری و مرگ معاویه و حکومت یزید و جریان بیعت‌گرفتن از امام حسین (ع) رفته و در نهایت پنج سال بعد از حادثهٔ عاشورا، مختار به عنوان رهبر سومین قیام پس از عاشورا با متحدکردن شیعیان با شعار «یا لثارات الحسین» به خون‌خواهی حسین بن علی و کشته‌شدگان کربلا قیام می‌کند.
فریبرز عرب‌نیا، فرهاد اصلانی، مهدی فخیم‌زاده، نسرین مقانلو، داوود رشیدی، فریبا کوثری، ماه چهره خلیلی، رضا رویگری از جمله بازیگران این مجموعه پربازیگر است.
موسیقی این مجموعه تلویزیونی را امیر توسلی ساخته است. توسلی در بخشی‌هایی از مجموعه که تم عاشورایی دارد از ریشه‌های موسیقی سنتی استفاده کرده. تیتراژ را اکبر سلطانعلی (بازیگر نقش رستم، غلام شمر) خوانده و همنوایی لالایی صدیقه بحرانی، نوحه‌خوان بوشهری را به همراه دارد. بقیه موسیقی نیز ریشه‌های عربی دارد.
سفیر
سفیر فیلمی به کارگردانی فریبرز صالح و نویسندگی فریبرز صالح و کیهان رهگذار است. این اثر سینمایی در سال ۱۳۶۱ ساخته‌شد و در اولین دوره جشنواره فیلم فجر به نمایش در آمد.
سفیر نخستین فیلم ایرانی است که با هزینه ۱۵ میلیون تومانی در سال ۱۳۶۱ ساخته شد و می‌توان به آن لقب سوپر پروداکشن دادسفیر نخستین فیلم ایرانی است که با هزینه ۱۵ میلیون تومانی در سال ۱۳۶۱ ساخته شد و می‌توان به آن لقب سوپر پروداکشن داد. بنیاد مستضعفان که تهیه‌کننده فیلم می‌باشد هزینه فیلم را ۹ میلیون تومان اعلام کرد.
داستان: قیس بن مسهر با نامه‌ای از سوی حسین بن علی برای سلیمان بن صرد خزاعی راهی کوفه میشود که در راه توسط ماموران ابن زیاد والی کوفه دستگیر و به زندان می افتد. در زندان به وی گفته میشود که در صورت سخنرانی علیه حسین بن علی از زندان آزاد خواهد شد، وی با پذیرفتن این شرط به روی منبر رفته اما علیه یزید سخنرانی می کند. پس از این سخنرانی قیس به دستور ابن زیاد کشته می شود. نکته اینکه در این فیلم، هیچ هنرپیشه زن بکار گرفته نشده است.
فریبرز صالح در گفتگویی با ماهنامه فیلم در سال ١٣۶۲ درباره مشکلات ساخت فیلم سفیر گفت: من آن همه سیاهی لشکر را با چنگ و دندان نگه داشتم و مدام دلهره این را داشتم که مبادا فردا نیایند. لباسهایشان را در می آوردند و به گوشه ای می انداختند و روز بعد نمی دانستند که دیروز چه لباسی را برتن داشته اند، و ما باید حواسمان جمع می بود. سی تا اسب، با گدایی فراهم کردیم و هراس این که قبل از پایان کار، آنها را از ما بگیرند، آسوده مان نمی گذاشت. محل مناسب برای فیلمبرداری وجود نداشت و گاهی دو محل فیلمبرداری هفتصد کیلومتر با بکدیگر فاصله داشت، زیرا امکان دکور زدن نداشتیم. به هر نهادی برای درخواست کمک انسانی و تجهیزات می رفتیم درگیر جنگ بود. طول مدت فیلمبرداری ما هفت ماه و نیم بود که از این مدت، سه ماه و نیم به دلیل نداشتن امکانات در حال حمل و نقل و رفت و آمد بودیم.
بازیگران سفیر را فرامرز قریبیان، عزت اله مقبلی، جلال پیشواییان، کاظم افرندنیا، محمدتقی کهنمویی، کیومرث ملک مطیعی، شاپور بخشایی، هوشنگ دیبائیان، هادی مقدم، طوفان افراسیابی از جمله بازیگران این اثر سینمایی هستند.
تنهاترین سردار
تنهاترین سردار نام مجموعه تلویزیونی درباره صلح امام حسن با معاویه و روایت ۶ ماهه آخر زندگی امام حسن مجتبی(ع) و شرایط جامعه اسلامی و شیعیان پس از شهادت او است. این مجموعه تلویزیونی که به کارگردانی مهدی فخیم‌زاده در دکور سریال امام علی(ع) ساخته شد، در سال ۱۳۷۶ از شبکه ۱ سیما به روی آنتن رفت و بعدها توسط برخی شبکه‌های تلویزیونی ترکیه خریداری و پخش شد.
فخیم‌زاده داستان خود را از جایی آغاز می‌کند که همزمان با شهادت امام علی(ع)٬ یکی دیگر از خوارج هم قصد جان معاویه را می‌کند که در انجامش ناکام می‌ماند. حوادث پس از شهادت امام علی(ع) ماجرای صلح امام حسن(ع) با معاویه و همچنین شرایط جامعه اسلامی و شیعیان پس از شهادت ایشان از جمله مسائل مطرح شده در این مجموعه است.
دکور این مجموعه تلویزیونی پیش‌تر با مساحتی در حدود ۶۲ هزار مترمربع و با معماری عربی دوران بعد از اسلام جهت تهیه مجموعه تلویزیونی امام علی(ع) در سال ۱۳۷۱ ساخته شده بود که مورد استفاده مجموعه‌های دیگری مانند تنهاترین سردار، ولایت عشق، طفلان مسلم، آخرین دعوت و برنامه‌های مناسبتی قرار گرفت.
موسیقی این مجموعه ساخته مجید انتظامی است و تیتراژ پایانی آن را محمد اصفهانی خوانده است. مهدی فخیم‌زاده، ابوالفضل پورعرب، اکبر زنجانپور، داوود رشیدی، حسین گیل، فتحعلی اویسی، افسانه بایگان، عنایت‌الله شفیعی، عباس امیری، سیروس ابراهیم‌زاده، صدرالدین حجازی، غلامرضا طباطبایی، حسین خانی‌بیک، حبیب دهقان‌نسب و … از جمله نقش آفرینان این اثر هستند.
ولایت عشق
ولایتِ عشق مجموعه‌ای تلویزیونی درباره امام رضا(ع) به کارگردانی مهدی فخیم‌زاده است که در سال ۱۳۷۹ش از شبکه اول تلویزیون پخش شد. این سریال به بخشی از زندگی امام رضا(ع) شامل فشار مأمون به اقامت اجباری او در مرو، پذیرش ولایتعهدی و اتفاقات مرتبط به آن تا زمان شهادت می‌پردازد. نمایش چهره به صورت نور و پخش صدای معصوم به صورت دیالوگ مستقیم، نوآوری این سریال دانسته شده است.
این سریال طی دو سال و نیم ساخته و در ۳۰ قسمت پخش شد. ۱۲ قسمت ابتدایی این مجموعه، درباره مرگ هارون، جنگ دو فرزند پسر هارون بر سر جانشینی پدر و در نهایت خلافت مأمون، ۱۵ قسمت میانی سریال درباره چگونگی تحمیل ولایتعهدی مأمون به امام رضا(ع) و ۳ قسمت پایانی درباره حرکت مأمون به سوی بغداد و شهادت امام‌رضا(ع) است.
سریال ولایت عشق، در تابستان سال ۱۳۹۷ش به زبان‌های فرانسه و ولوف (زبان رسمی سنگال) در داکار ترجمه شد بخش هایی از سریال ولایت عشق در لوکیشن شهر کوفه در شهرک سینمایی و تلویزیونی ایران (شهرک سینمائی غزالی سابق) فیلمبرداری شده است که پیش از آن برای تهیه سریال امام علی(ع) در سال ۱۳۷۱ش ساخته شده بود. این لوکیشن در زمینی به مساحت ۶۲ هزار متر مربع و با معماری عربی دوران پس از ظهور اسلام طراحی شد. بخش هایی نیز در بیابان های اطراف شهرستان رباط کریم در استان تهران تصویربرداری شده است.
آهنگسازی موسیقی متن سریال ولایت عشق توسط بابک بیات (۱۳۲۵ -۱۳۸۵ش .آهنگساز، نوازنده، تنظیم‌کننده و آهنگساز) و خوانندگی تیتراژ آن با اجرای محمد اصفهانی است.
سریال ولایت عشق، در تابستان سال ۱۳۹۷ش به زبان‌های فرانسه و ولوف (زبان رسمی سنگال) در داکار ترجمه شد. همچنین در شبکه الکوثر به زبان عربی ترجمه و در دو شبکه آی‌فیلم و الکوثر با عنوان «غریب طوس» پخش شده است. این سریال به زبان ترکی هم دوبله و پخش شده است.
فرخ نعمتی، محمد صادقی، اکبر زنجانپور، دانیال حکیمی، بیژن امکانیان، لادن طباطبایی، مریلا زارعی، فتحعلی اویسی، عنایت‌الله بخشی و بیتا فرهی از جمله بازیگران ولایت عشق هستند.
