تلویزیون
بازخوانی تاریخ عیاران
گزارش «جام‌جم» از پشت‌صحنه سریال تاریخی « مهیار عیار» که درحال تولید در شهرک غزالی است
هوای خانه مقصودبیک، نفس ندارد. هوا آن‌قدر سنگین است که ناگفته پیداست، دیوار‌ها از بازسازی خشک نشده. شش ماه پیش، اینجا هنوز هم لوکیشن حکایت‌های کمال بود و حالا با بازسازی‌های صورت گرفته، تبدیل به خانه و محل حکمرانی مقصودبیک در سریال مهیار عیار شده.
به گزارش دیده بان هنر و به نقل از جام جم آنلاین؛ بهنام تشکر، بازیگر کاراکتر مقصودبیک یا همان کلانتر دوران صفویه است. به گفته خودش، سیاه‌ترین نقش کارنامه‌اش را بازی کرده. محل حکمرانی مقصودبیک، فضایی با دو ستون سفید و عمود است که بالای آن تصویر شکار آهو نقش بسته. یک طرفش خانه و سمت دیگر، محل حکمرانی مقصودبیک است. قوس طاق‌های نیم‌دایره، ورودی‌های حجره‌مانند را قاب گرفته تا فضایی را برای خانه این شخصیت تاریخی بسازد. عوامل سریال مهیار عیار، در خانه مقصودبیک مشغول تمرین یکی از سکانس‌ها هستند. خیسی دیوار‌ها با فضای بسته و دم‌کرده خانه مخلوط شده و نفس کشیدن را سخت می‌کند. بازیگران با لباس‌های تاریخی و با چنین هوایی، سخت مشغول کارند تا این اثر تاریخی در زمان درست به پخش برسد. سریالی که این روز‌ها، آخرین سکانس‌های خود را در شهرک غزالی ضبط می‌کند تا بتواند اثر تاریخی برجسته سال ۱۴۰۳ شود.
بازدید پیمان جبلی رئیس رسانه‌ملی ازآخرین مراحل ضبط مهیارعیارباحضور مهدی نقویان رئیس سیمافیلم، سید‌باقر حاجی‌سید‌رضی رئیس مرکز تولید و فنی سیما، مهدی میرچی مدیر شهرک سینمایی و تلویزیونی غزالی و دیگر مدیران سیما در روز‌های اول اسفند صورت گرفت. بهروز مفید، تهیه‌کننده سریال مهیار عیار در این بازدید با اشاره به نهایی شدن بیش از ۹۰ درصد کار، این‌طور بیان کرد: به‌نظرم سریال مهیار عیار از نظر محتوا حرفهای زیادی برای گفتن دارد. این مجموعه قرار است روایتگر قهرمانی باشد که تا پای چوبه دار می‌رود و بعد می‌گوید می‌خواهد مادرش را ببیند. شاید یکی از دلایل عاقبت به خیری او هم همین توجهش به مادر بوده. ما در طرح اولیه، چیزی با عنوان حکیم نداشتیم اما حکیم را با معرفی شاگردی از شیخ‌بهایی معرفی کردیم. بعد از این‌که این عیار می‌گوید قصد دارد مادرش را ببیند، فردی وساطت او را می‌کند و می‌گوید می‌خواهد نشان دهد مردانگی نمرده است. وی ادامه داد: ما در این سریال، دوره‌ای از تاریخ را نشان دادیم که ایران پیشرو بوده. در آن دوران بیماری در اروپا بوده و همه دنبال درمان بودند. یک جهانگرد وارد ایران شده و متوجه می‌شود که در ایران ۷۰ جلد کتاب در زمینه آن بیماری نوشته شده است. ما تلاش کردیم هم دوران تاریخی صفویه را به نمایش بگذاریم و هم محتوا را در فضای اخلاقی بیان کنیم.
سختی‌های تولید یک اثر تاریخی
این تهیه‌کننده تصریح کرد: زمان کمی داشتیم و فشار روی بچه‌ها زیاد بود اما همگی سعه‌صدر داشتند تا کار به‌درستی جلو رود. کامران تفتی انتخاب اول ما نبود اما باید بگویم شانس آوردیم که او برای این کاراکتر انتخاب شد. با توجه به این‌که آقای امرا… احمدجو، مشاور نویسنده بود و دیالوگ‌های حرفهای نوشته بود، نیاز به بازیگران حرفهای داشتیم. آقای احمدجو دوست داشت دوباره سریال روزی روزگاری را تجربه کند. در عین حال من این دغدغه را داشتم که این کار چه قلابی می‌تواند برای مخاطب داشته باشد که او را پای سریال بکشاند.احساس کردم گرمی کار، می‌تواند مخاطب را به سمت خود بکشاند. حضور آقای احمدجو کمک کرد تا گرمی کار برای مهیار عیار حفظ شود. یکی از مشکلاتی که در مهیار عیار داشتیم این بود که باید بازیگران را تا انتهای کار می‌کشاندیم. در عین حال ما برای یک بازه زمانی تعهد داشتیم و می‌خواستیم کار در زمان درستی به نتیجه برسد. مفید همچنین گفت: تمرکزمان را برای لوکیشن‌ها روی شهرک غزالی گذاشتیم چون می‌دانستیم اگر به سمت شهرستان برویم، هزینه‌ها بالا می‌رود.
وی بیان کرد: مهیار عیار فروردین امسال کلید خورد و اواخر اسفند به پایان می‌رسد. حدود ۱۲۰لوکیشن داشتیم که ۳۰ مورد، ساخته شد و بقیه در حد بازسازی بود. حدود ۲۵۰ بازیگر داشتیم که ۷۰ بازیگر اصلی بودند. یکی از ویژگی‌های اصلی سریال نوع دیالوگ‌های به کار رفته در آن است که باعث شد از بازیگران حرفهای استفاده کنیم. ساخت اکسسوار با توجه به کم بودن منابع مربوط به حوزه صفویه سخت بود. امیدوارم این سریال ۳۰ قسمتی سال آینده پخش شود.
سیاه‌ترین نقش کارنامه‌ام را بازی کردم
بهنام تشکر، بازیگر نقش مقصود بیک، کلانتر سریال مهیار عیار که در این بازدید حضور داشت، نقش خود را این‌طور بیان کرد: حقیقت این است که آن‌قدر این نقش سیاه است که خجالت می‌کشم درباره آن بگویم. شاید در همه این سال‌های کار، منفی‌ترین نقشی است که بازی کرده‌ام. برای چندمین بار است که در پروژه آقای مفید حضور دارم. سعادت داشته‌ام که چند بار با ایشان کار کنم. اخلاق و تعهدشان را دیده‌ام و باور داشتم که متعهد هستند. به‌نظرم این کار از نظر تاریخی، نقطه عطفی خواهد بود. وی ادامه داد: پیش‌تولید این کار از تولیدش زمان بیشتری گرفت. در عین حال بازیگران به‌دلیل آگاهی به تعهد آقای بهروز مفید، صبوری کردند تا کار پیش‌تولید انجام شود. چون نمی‌خواستیم کار متوقف شود.
شما تاریخ می‌سازید
مرتضی پورحیدری، مدیر صحنه سریال مهیار عیار هم در این بازدید از سختی‌های تولید کار تاریخی گفت: ضبط در این میزان لوکیشن مشکلات بسیاری دارد. با توجه به آغاز فصل زمستان، بازسازی برخی فضا‌ها و خشک شدن آنها زمانبر است. همین حالا هم خیلی از دیوار‌هایمان خیس است. این از مشکلات تولید کار‌های تاریخی است و باید زمان درستی برای پیش تولید آن برآورد شود تا به نتیجه مطلوب برسد.
ژاله زکی‌زاده طراح لباس هم از مشکلات طراحی و تولید لباس برای کار‌های تاریخی این چنینی گفت که رئیس رسانه ملی در پاسخ به او عنوان کرد: قطعا وقتی دوره‌ای را که تاکنون به آن پرداخته نشده نشان می‌دهید، در حوزه لباس هم کار سخت‌تری در پیش دارید. در حقیقت شما با تولید لباس برای کار‌های این چنینی،تصویر سازی تاریخی می‌کنید.
جبلی همچنین با اشاره به آثار ماندگار بهروز مفید در تلویزیون، بیان کرد: تاکنون کمتر به دوره صفویه پرداخته شده است.ما در سال‌های اخیر تورم تولید کار‌های تاریخی زمان قاجار راداشتیم. البته پیش از آن دریک دوره، تورم کار‌های آپارتمانی بود. این کار، منحصر به‌فرد است و ازبرادرعزیزم آقای مفید تشکر می‌کنم که باوجود ظرافت وحساسیت‌های این اثر،آن رابه نتیجه رساند.این سریال داستان خاصی دارد ودرلابه‌لای داستان،به عناصر مهمی ازفرهنگ‌ایران به‌خصوص فرهنگ‌جوانمردی در ایران توجه دارد.
لزوم بازخوانی تاریخ
بهروز مفید، تهیه‌کننده مهیار عیار درخصوص لزوم بازخوانی تاریخ و نگارش قصه اولیه این مجموعه به خبرنگار «جام‌جم» گفت: طرح اولیه مهیار عیار طرحی مبتنی بر داستان یک عیار بود. ورودی کار هم از ابتدا، با هدف کار تاریخی طراحی نشده بود اما وقتی این طرح از طریق سیمافیلم در اختیارم قرار گرفت، ترجیح دادم به بهانه یک داستان عیاری و جوانمردی، از این موقعیت استفاده کنیم تا بستر تاریخی و نگاه به فرهنگ گذشته‌مان را در خلال تولید این اثر داشته باشیم، چراکه جای خالی آن احساس می‌شد. من با نویسنده و سیمافیلم صحبت کردم که مقطع صفویه را دراین اثر داشته باشیم و قصه را دراین بستر روایت کنیم، چراکه این مقطع از نظر نگاه تمدنی و هم به لحاظ تاریخی اهمیت بسیاری دارد. به همین دلیل بنای ما این نبود که کار تاریخی بسازیم و تاریخ، مسأله‌محوری باشد. محور داستان ما، زندگی یک عیار است که در گذر زمان دچار تحول شده. از این موقعیت استفاده کردیم و به صورت زیرپوستی بخشی ازتاریخ تمدنی خودمان را بیان کردیم، چون در دوران صفویه، ما شرایط خوبی داشتیم؛ به‌خصوص که در آن دوران اروپا در شرایط خوبی نبود. ما در آن دوران از کتابخانه‌ها و تجارت خوبی برخوردار و یک امپراتوری بودیم. بدون این‌که داستان را به صورت مستقیم به این سمت ببریم، گریز‌هایی داشتیم که می‌تواند حرفی برای گفتن داشته باشد. وی درخصوص لزوم پرداختن به دوره تاریخی صفوی هم این‌طور گفت: قطعا ما نیاز به بازخوانی ساحات تاریخی داریم. عمدتا وقتی سراغ این حوزه می‌رویم، نگاه‌مان سیاسی است. در حالی که نسل جوان ما نیاز دارد با حوزه تمدنی و گذشته آشنا شود؛ نه‌فقط با محتوای مربوط به پادشاهان و جنگ‌ها، بلکه با حال و هوای تمدنی و اندیشه‌ای که در سراسر کشور ما حاکم بوده. به‌نظرم باید بتوانیم بهانه‌هایی پیدا کنیم که در کنار داستان‌گویی‌ها، گذری به حوزه تاریخی داشته باشیم. هنوز خیلی نیاز داریم وارد این فضا‌ها شویم. تاکنون بیشتر وارد کار‌های تاریخی شدیم یا درام عشقی را نمایش دادیم یا ازجنبه سیاسی به آن نگاه کردیم اما توجه به مسائل فرهنگی و تمدنی ضروری است و باید این نگاه را به تولید آثار داشته باشیم.
مهیار عیار به روایت آمار:
تعداد کل سکانس: ۱۵۶۷ سکانس
تعداد کل بازیگران: ۲۵۰نفر
زمان کل سریال: ۱۲۶۰ دقیقه
تعداد لوکیشن: ۱۲۰؛ ۳۰ لوکیشن از صفر آماده شد؛ ۵۰ لوکیشن مرمت و بازسازی شد
لباس‌های دوخته شده: ۵۰۰ دست لباس (برای بازیگران اصلی) ۲۰۰ دست لباس برای هنرور‌ها
گریم: ۵۰ سبیل برای هنرور‌ها،بافت ریش و سبیل، پروگ، پروتزدندان، انگشت و زخــم
بازدید پیمان جبلی رئیس رسانه‌ملی ازآخرین مراحل ضبط مهیارعیارباحضور مهدی نقویان رئیس سیمافیلم، سید‌باقر حاجی‌سید‌رضی رئیس مرکز تولید و فنی سیما، مهدی میرچی مدیر شهرک سینمایی و تلویزیونی غزالی و دیگر مدیران سیما در روز‌های اول اسفند صورت گرفت. بهروز مفید، تهیه‌کننده سریال مهیار عیار در این بازدید با اشاره به نهایی شدن بیش از ۹۰ درصد کار، این‌طور بیان کرد: به‌نظرم سریال مهیار عیار از نظر محتوا حرفهای زیادی برای گفتن دارد. این مجموعه قرار است روایتگر قهرمانی باشد که تا پای چوبه دار می‌رود و بعد می‌گوید می‌خواهد مادرش را ببیند. شاید یکی از دلایل عاقبت به خیری او هم همین توجهش به مادر بوده. ما در طرح اولیه، چیزی با عنوان حکیم نداشتیم اما حکیم را با معرفی شاگردی از شیخ‌بهایی معرفی کردیم. بعد از این‌که این عیار می‌گوید قصد دارد مادرش را ببیند، فردی وساطت او را می‌کند و می‌گوید می‌خواهد نشان دهد مردانگی نمرده است. وی ادامه داد: ما در این سریال، دوره‌ای از تاریخ را نشان دادیم که ایران پیشرو بوده. در آن دوران بیماری در اروپا بوده و همه دنبال درمان بودند. یک جهانگرد وارد ایران شده و متوجه می‌شود که در ایران ۷۰ جلد کتاب در زمینه آن بیماری نوشته شده است. ما تلاش کردیم هم دوران تاریخی صفویه را به نمایش بگذاریم و هم محتوا را در فضای اخلاقی بیان کنیم.
سختی‌های تولید یک اثر تاریخی
این تهیه‌کننده تصریح کرد: زمان کمی داشتیم و فشار روی بچه‌ها زیاد بود اما همگی سعه‌صدر داشتند تا کار به‌درستی جلو رود. کامران تفتی انتخاب اول ما نبود اما باید بگویم شانس آوردیم که او برای این کاراکتر انتخاب شد. با توجه به این‌که آقای امرا… احمدجو، مشاور نویسنده بود و دیالوگ‌های حرفهای نوشته بود، نیاز به بازیگران حرفهای داشتیم. آقای احمدجو دوست داشت دوباره سریال روزی روزگاری را تجربه کند. در عین حال من این دغدغه را داشتم که این کار چه قلابی می‌تواند برای مخاطب داشته باشد که او را پای سریال بکشاند.احساس کردم گرمی کار، می‌تواند مخاطب را به سمت خود بکشاند. حضور آقای احمدجو کمک کرد تا گرمی کار برای مهیار عیار حفظ شود. یکی از مشکلاتی که در مهیار عیار داشتیم این بود که باید بازیگران را تا انتهای کار می‌کشاندیم. در عین حال ما برای یک بازه زمانی تعهد داشتیم و می‌خواستیم کار در زمان درستی به نتیجه برسد. مفید همچنین گفت: تمرکزمان را برای لوکیشن‌ها روی شهرک غزالی گذاشتیم چون می‌دانستیم اگر به سمت شهرستان برویم، هزینه‌ها بالا می‌رود.
وی بیان کرد: مهیار عیار فروردین امسال کلید خورد و اواخر اسفند به پایان می‌رسد. حدود ۱۲۰لوکیشن داشتیم که ۳۰ مورد، ساخته شد و بقیه در حد بازسازی بود. حدود ۲۵۰ بازیگر داشتیم که ۷۰ بازیگر اصلی بودند. یکی از ویژگی‌های اصلی سریال نوع دیالوگ‌های به کار رفته در آن است که باعث شد از بازیگران حرفهای استفاده کنیم. ساخت اکسسوار با توجه به کم بودن منابع مربوط به حوزه صفویه سخت بود. امیدوارم این سریال ۳۰ قسمتی سال آینده پخش شود.
سیاه‌ترین نقش کارنامه‌ام را بازی کردم
بهنام تشکر، بازیگر نقش مقصود بیک، کلانتر سریال مهیار عیار که در این بازدید حضور داشت، نقش خود را این‌طور بیان کرد: حقیقت این است که آن‌قدر این نقش سیاه است که خجالت می‌کشم درباره آن بگویم. شاید در همه این سال‌های کار، منفی‌ترین نقشی است که بازی کرده‌ام. برای چندمین بار است که در پروژه آقای مفید حضور دارم. سعادت داشته‌ام که چند بار با ایشان کار کنم. اخلاق و تعهدشان را دیده‌ام و باور داشتم که متعهد هستند. به‌نظرم این کار از نظر تاریخی، نقطه عطفی خواهد بود. وی ادامه داد: پیش‌تولید این کار از تولیدش زمان بیشتری گرفت. در عین حال بازیگران به‌دلیل آگاهی به تعهد آقای بهروز مفید، صبوری کردند تا کار پیش‌تولید انجام شود. چون نمی‌خواستیم کار متوقف شود.
شما تاریخ می‌سازید
مرتضی پورحیدری، مدیر صحنه سریال مهیار عیار هم در این بازدید از سختی‌های تولید کار تاریخی گفت: ضبط در این میزان لوکیشن مشکلات بسیاری دارد. با توجه به آغاز فصل زمستان، بازسازی برخی فضا‌ها و خشک شدن آنها زمانبر است. همین حالا هم خیلی از دیوار‌هایمان خیس است. این از مشکلات تولید کار‌های تاریخی است و باید زمان درستی برای پیش تولید آن برآورد شود تا به نتیجه مطلوب برسد.
ژاله زکی‌زاده طراح لباس هم از مشکلات طراحی و تولید لباس برای کار‌های تاریخی این چنینی گفت که رئیس رسانه ملی در پاسخ به او عنوان کرد: قطعا وقتی دوره‌ای را که تاکنون به آن پرداخته نشده نشان می‌دهید، در حوزه لباس هم کار سخت‌تری در پیش دارید. در حقیقت شما با تولید لباس برای کار‌های این چنینی،تصویر سازی تاریخی می‌کنید.
جبلی همچنین با اشاره به آثار ماندگار بهروز مفید در تلویزیون، بیان کرد: تاکنون کمتر به دوره صفویه پرداخته شده است.ما در سال‌های اخیر تورم تولید کار‌های تاریخی زمان قاجار راداشتیم. البته پیش از آن دریک دوره، تورم کار‌های آپارتمانی بود. این کار، منحصر به‌فرد است و ازبرادرعزیزم آقای مفید تشکر می‌کنم که باوجود ظرافت وحساسیت‌های این اثر،آن رابه نتیجه رساند.این سریال داستان خاصی دارد ودرلابه‌لای داستان،به عناصر مهمی ازفرهنگ‌ایران به‌خصوص فرهنگ‌جوانمردی در ایران توجه دارد.
لزوم بازخوانی تاریخ
بهروز مفید، تهیه‌کننده مهیار عیار درخصوص لزوم بازخوانی تاریخ و نگارش قصه اولیه این مجموعه به خبرنگار «جام‌جم» گفت: طرح اولیه مهیار عیار طرحی مبتنی بر داستان یک عیار بود. ورودی کار هم از ابتدا، با هدف کار تاریخی طراحی نشده بود اما وقتی این طرح از طریق سیمافیلم در اختیارم قرار گرفت، ترجیح دادم به بهانه یک داستان عیاری و جوانمردی، از این موقعیت استفاده کنیم تا بستر تاریخی و نگاه به فرهنگ گذشته‌مان را در خلال تولید این اثر داشته باشیم، چراکه جای خالی آن احساس می‌شد. من با نویسنده و سیمافیلم صحبت کردم که مقطع صفویه را دراین اثر داشته باشیم و قصه را دراین بستر روایت کنیم، چراکه این مقطع از نظر نگاه تمدنی و هم به لحاظ تاریخی اهمیت بسیاری دارد. به همین دلیل بنای ما این نبود که کار تاریخی بسازیم و تاریخ، مسأله‌محوری باشد. محور داستان ما، زندگی یک عیار است که در گذر زمان دچار تحول شده. از این موقعیت استفاده کردیم و به صورت زیرپوستی بخشی ازتاریخ تمدنی خودمان را بیان کردیم، چون در دوران صفویه، ما شرایط خوبی داشتیم؛ به‌خصوص که در آن دوران اروپا در شرایط خوبی نبود. ما در آن دوران از کتابخانه‌ها و تجارت خوبی برخوردار و یک امپراتوری بودیم. بدون این‌که داستان را به صورت مستقیم به این سمت ببریم، گریز‌هایی داشتیم که می‌تواند حرفی برای گفتن داشته باشد. وی درخصوص لزوم پرداختن به دوره تاریخی صفوی هم این‌طور گفت: قطعا ما نیاز به بازخوانی ساحات تاریخی داریم. عمدتا وقتی سراغ این حوزه می‌رویم، نگاه‌مان سیاسی است. در حالی که نسل جوان ما نیاز دارد با حوزه تمدنی و گذشته آشنا شود؛ نه‌فقط با محتوای مربوط به پادشاهان و جنگ‌ها، بلکه با حال و هوای تمدنی و اندیشه‌ای که در سراسر کشور ما حاکم بوده. به‌نظرم باید بتوانیم بهانه‌هایی پیدا کنیم که در کنار داستان‌گویی‌ها، گذری به حوزه تاریخی داشته باشیم. هنوز خیلی نیاز داریم وارد این فضا‌ها شویم. تاکنون بیشتر وارد کار‌های تاریخی شدیم یا درام عشقی را نمایش دادیم یا ازجنبه سیاسی به آن نگاه کردیم اما توجه به مسائل فرهنگی و تمدنی ضروری است و باید این نگاه را به تولید آثار داشته باشیم.
مهیار عیار به روایت آمار:
تعداد کل سکانس: ۱۵۶۷ سکانس
تعداد کل بازیگران: ۲۵۰نفر
زمان کل سریال: ۱۲۶۰ دقیقه
تعداد لوکیشن: ۱۲۰؛ ۳۰ لوکیشن از صفر آماده شد؛ ۵۰ لوکیشن مرمت و بازسازی شد
لباس‌های دوخته شده: ۵۰۰ دست لباس (برای بازیگران اصلی) ۲۰۰ دست لباس برای هنرور‌ها
گریم: ۵۰ سبیل برای هنرور‌ها،بافت ریش و سبیل، پروگ، پروتزدندان، انگشت و زخــم
گفتنی است سریال تاریخی مهیار عیار به کارگردانی جمال سیدحاتمی در شهرک غزالی در حال ساخت است.
